[KNOWLEDGE] Đọc âm bản dễ như đọc sách
Bài số 7 : Đọc âm bản dễ như đọc sách
Bài viết có sự tham khảo, lược dịch, sử dụng hình ảnh từ : http://www.theonlinedarkroom.com/p/how-to-read-negative.html
Đây là 1 bài lược dịch có chỉnh sửa bổ sung về cách nhìn âm bản trắng đen. Xuất phát từ việc ngày càng có nhiều bạn đến với Noirfoto đề học cách tự tráng phim, tự bảo quản nhưng vẫn thường đánh giá mức lộ sáng của ảnh chụp qua file scan.Thực tế, file ảnh scan lên đã dược máy scan auto điều chỉnh sáng tối nên nhìn trên file khó đánh giá được bạn chup dư sáng hay thiếu sáng lắm. Chỉ có thể nhìn nhận sơ sài về độ tương phản của ảnh thôi. Bạn có biết, bằng cách xem âm bản, bạn sẽ biết nhiều về thói quen đo sáng, chụp ảnh và tráng phim của mình, để rồi rút kinh nghiệm cho những lần chụp sau.
Trước hết mình có 2 qui tăc như sau :
+Bài viết dựa trên ảnh trắng đen BnW
+Khi nhìn âm bản, hay negative , hay neg, những vùng tối xuất hiện trong suốt, và những vùng sáng sẽ là vùng tối. Âm bản nghĩa là ngược lại với cảnh thực mà!
Đầu tiên khi nhìn âm bản, bạn phải để ý rìa phim, có các dòng chữ ghi số frame, loại phim. Các dòng chữ ấy có sắc nét, rõ ràng hay không? Nếu mờ nhạt thì thường là kết quả của việc tráng thiếu, nếu quá đậm thì do tráng dư
Sau đó hãy nhìn vào phần shadow của ảnh hay là vùng "trong suốt" trên âm bản. Nếu bạn nhìn xuyên qua được vùng sáng ấy, nghĩa là nó trong suốt hoàn toàn, không hề có chi tiết nào thì đó là âm bản thiếu sáng. Nếu bạn nhìn thấy vẫn có nhiều chi tiết trong vùng trong suốt đó, chỉ có vài phần là xuyên qua thì đó là một âm bản lộ sáng chuẩn
Tiếp theo, hãy nhìn vào phần highlight của ảnh hay là vùng "không trong suốt" trên âm bản. Vùng này thường sẽ rơi vào vùng trời, vùng có ánh sáng mạnh như nguồn sáng hay bề mặt phản chiếu, nếu bạn có thể đọc được chữ xuyên qua nó nghĩa là lộ sáng vừa đủ. Nếu vùng "không trong suốt" này quá đen nghĩa là tráng dư, ngược lại không đủ đen là tráng thiếu.
Ví dụ cho việc đọc âm bản cổ điển (XEM HÌNH MINH HỌA BÊN DƯỚI): đọc được báo xuyên qua vùng sáng highlight, ở đây là áo của 3 đứa trẻ,vùng highlight xuất hiện đủ đen nhưng vẫn có thể nhìn thấy chữ viết, đó là một âm bản có vùng sáng tráng tốt
Có một lời khuyên thế này :
+Nếu âm bản của bạn thường xuyên thiếu chi tiết ở vùng tối (vùng trong suốt trên âm bản) thì hãy điều chỉnh cách chụp của mình dư sáng một chút
+Nếu âm bản thường xuyên quá xám, nhạt, thiếu tương phản thì hãy tăng thời gian tráng phim lên 1 chút (bắt đầu là 10% rồi 20%).
+ Nếu âm bản thường xuyên quá đậm, tương phản gắt thì hãy giảm thời gian tráng phim xuống 1 chút (bắt đầu là 10% rồi 20%)
Tiếp theo ,mình có đánh dấu các ảnh minh họa các neg phía dưới cho các bạn theo dõi. Các bạn ấn vào từng ảnh và xem chú thích bên cạnh cho dễ nhé! Hãy chú ý vào hình số 3 và số 7 vì đó là kết quả của kỹ thuật PUSH và PULL mà mình có đề cập trong 1 bài trước.
Hình 1 : chụp thiếu sáng, tráng thiếu : neg thiếu tương phản nhât trong tất cả âm bản. Phần shadow (phần đất và cỏ) hoàn toàn trong suốt. Phần highlight (vùng trời) quá yếu. Nhìn tổng thể : xám và thiếu sức sống, giữa các vùng ít có sự khác biệt về sắc độ.
Hình 2 : chụp thiếu sáng, tráng đủ : neg tương phản trung bình. Phần shadow (phần đất và cỏ) vẫn trong suốt, thiếu nhiều chi tiết. Phần Highlight (phần trời) : vẫn quá yếu. Nhìn tổng thể : yếu và mỏng
Hình 3 : chụp thiếu sáng, tráng dư (hay còn gọi là PUSH) : neg tương phản rất cao, vùng shadow là tối nhất trong tất cả âm bản. Phần shadow (phần đất và cỏ) trong suốt và thiếu chi tiết, tuy nhiên do tương phản cao nên tách bạch rất rõ. Phần Highlight (phần trời) : quá tối, dày và bị block (nghĩa là phần chuyển không mượt mà), Nhìn tổng thể : tương đối tốt
Hình 4 : chụp đung sáng nhưng tráng thiếu. Neg tương phản kém.Phần shadow (phần đất và cỏ) có chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời): quá yếu và xám, phần sáng nhất không rực mà có vẻ nhờ nhờ. Nhìn tổng thể : tương đối tốt nhưng thông tin còn mỏng. Đây là âm bản mà người hay gọi "mỏng" -thin
Hình 5 : chụp đúng sáng và tráng đủ : neg tương phản vừa đủ. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời) : đầy đủ, thể hiện dc vùng sáng nhất, độ chuyển mềm. Nhìn tổng thể : vừa mắt, thông tin dầy đủ, là tốt nhất trong các âm bản
Hình 6 : chụp đúng sáng nhưng tráng dư : neg quá tương phản. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết lên đầy đủ và tách bạch. Phần Highlight (phần trời): quá dày và tối, phần sáng nhất bị block, gần như không có độ chuyển , kết quả dẫn đến là vùng sáng bị lốp hoàn toàn. Nhìn tổng thể : quá dày.
Hình 7 : chụp dư sáng , tráng thiếu (hay còn gọi là PULL) : neg tương phản thấp. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết đầy đủ.Phần Highlight (phần trời) ; chi tiết tốt nhưng không thể hiện đươc vùng sáng nhất. Nhìn tổng thể : chi tiết tuyệt vời ở cả 2 vùng sáng và tối, thiếu tương phản nên lúc rọi cần kết hợp các filter và kỹ thuật dodge + burnt
Hình 8 : chụp dư sáng, tráng đủ : neg tương phản kém. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời): qua tối trên âm bản . Tổng thể chi tiết phần shadow tốt nhưng ảnh xuất hiện bị cháy
Hình 9 : chụp dư sáng, tráng dư : neg tưong phản bình thường. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết là có nhưng quá mạnh. Phần Highlight (phần trời) ; quá dày, thiếu thông tin, thiếu chi tiết, gần như toàn bộ bị block. Tổng thể : âm bản tối và mất hết chi tiết
Mình đã lần lượt đi qua hết các trường hợp kết hợp của việc chụp và việc tráng, đồng thời chỉ ra kết quả lên bản neg. Thông thường trên 1 cuộn phim, các bạn hãy nhìn ra âm bản tốt nhất theo tiêu chí hình số 5 và đánh giá tiếp. Nếu như vấn đề là việc tráng thì các bạn sẽ tìm hiểu tiếp xem do đâu : thuốc pha quá mạnh, nhiệt độ quá cao, lắc quá gấp và nhiều...Nếu như vân đề xảy ra ở việc chụp, thì việc thiếu chi tiết ở phần shadow hay highlight chính là lời gợi ý chính bản thân các bạn đang có xu hướng chụp dư sáng hay thiếu sáng.
Đọc âm bản là một kỹ năng cơ bản và vô cùng quan trọng khi các bạn tiến xe hơn đến việc rọi một bức ảnh, một kỹ năng được học thông qua kinh nghiệm và sai lầm. Với hạn chế của bài này thì mình không thể đi sâu giải thích từng ly từng tí được, cũng khó mách cho các bạn những tip để nhìn âm bản. Để hiểu sâu hơn, các bạn có thể ghé qua Noirfoto Darkroom-Studio-Gallery để được giải đáp trực tiếp trên chính âm bản của mình nhé !
Ví dụ cho việc đọc âm bản cổ điển : đọc được báo xuyên qua vùng sáng highlight, ở đây là áo của 3 đứa trẻ,vùng highlight xuất hiện đủ đen nhưng vẫn có thể nhìn thấy chữ viết, đó là một âm bản có vùng sáng tráng tốt
Bài viết có sự tham khảo, lược dịch, sử dụng hình ảnh từ : http://www.theonlinedarkroom.com/p/how-to-read-negative.html
Đây là 1 bài lược dịch có chỉnh sửa bổ sung về cách nhìn âm bản trắng đen. Xuất phát từ việc ngày càng có nhiều bạn đến với Noirfoto đề học cách tự tráng phim, tự bảo quản nhưng vẫn thường đánh giá mức lộ sáng của ảnh chụp qua file scan.Thực tế, file ảnh scan lên đã dược máy scan auto điều chỉnh sáng tối nên nhìn trên file khó đánh giá được bạn chup dư sáng hay thiếu sáng lắm. Chỉ có thể nhìn nhận sơ sài về độ tương phản của ảnh thôi. Bạn có biết, bằng cách xem âm bản, bạn sẽ biết nhiều về thói quen đo sáng, chụp ảnh và tráng phim của mình, để rồi rút kinh nghiệm cho những lần chụp sau.
Trước hết mình có 2 qui tăc như sau :
+Bài viết dựa trên ảnh trắng đen BnW
+Khi nhìn âm bản, hay negative , hay neg, những vùng tối xuất hiện trong suốt, và những vùng sáng sẽ là vùng tối. Âm bản nghĩa là ngược lại với cảnh thực mà!
Đầu tiên khi nhìn âm bản, bạn phải để ý rìa phim, có các dòng chữ ghi số frame, loại phim. Các dòng chữ ấy có sắc nét, rõ ràng hay không? Nếu mờ nhạt thì thường là kết quả của việc tráng thiếu, nếu quá đậm thì do tráng dư
Sau đó hãy nhìn vào phần shadow của ảnh hay là vùng "trong suốt" trên âm bản. Nếu bạn nhìn xuyên qua được vùng sáng ấy, nghĩa là nó trong suốt hoàn toàn, không hề có chi tiết nào thì đó là âm bản thiếu sáng. Nếu bạn nhìn thấy vẫn có nhiều chi tiết trong vùng trong suốt đó, chỉ có vài phần là xuyên qua thì đó là một âm bản lộ sáng chuẩn
Tiếp theo, hãy nhìn vào phần highlight của ảnh hay là vùng "không trong suốt" trên âm bản. Vùng này thường sẽ rơi vào vùng trời, vùng có ánh sáng mạnh như nguồn sáng hay bề mặt phản chiếu, nếu bạn có thể đọc được chữ xuyên qua nó nghĩa là lộ sáng vừa đủ. Nếu vùng "không trong suốt" này quá đen nghĩa là tráng dư, ngược lại không đủ đen là tráng thiếu.
Ví dụ cho việc đọc âm bản cổ điển (XEM HÌNH MINH HỌA BÊN DƯỚI): đọc được báo xuyên qua vùng sáng highlight, ở đây là áo của 3 đứa trẻ,vùng highlight xuất hiện đủ đen nhưng vẫn có thể nhìn thấy chữ viết, đó là một âm bản có vùng sáng tráng tốt
Có một lời khuyên thế này :
+Nếu âm bản của bạn thường xuyên thiếu chi tiết ở vùng tối (vùng trong suốt trên âm bản) thì hãy điều chỉnh cách chụp của mình dư sáng một chút
+Nếu âm bản thường xuyên quá xám, nhạt, thiếu tương phản thì hãy tăng thời gian tráng phim lên 1 chút (bắt đầu là 10% rồi 20%).
+ Nếu âm bản thường xuyên quá đậm, tương phản gắt thì hãy giảm thời gian tráng phim xuống 1 chút (bắt đầu là 10% rồi 20%)
Tiếp theo ,mình có đánh dấu các ảnh minh họa các neg phía dưới cho các bạn theo dõi. Các bạn ấn vào từng ảnh và xem chú thích bên cạnh cho dễ nhé! Hãy chú ý vào hình số 3 và số 7 vì đó là kết quả của kỹ thuật PUSH và PULL mà mình có đề cập trong 1 bài trước.
Hình 1 : chụp thiếu sáng, tráng thiếu : neg thiếu tương phản nhât trong tất cả âm bản. Phần shadow (phần đất và cỏ) hoàn toàn trong suốt. Phần highlight (vùng trời) quá yếu. Nhìn tổng thể : xám và thiếu sức sống, giữa các vùng ít có sự khác biệt về sắc độ.
Hình 2 : chụp thiếu sáng, tráng đủ : neg tương phản trung bình. Phần shadow (phần đất và cỏ) vẫn trong suốt, thiếu nhiều chi tiết. Phần Highlight (phần trời) : vẫn quá yếu. Nhìn tổng thể : yếu và mỏng
Hình 3 : chụp thiếu sáng, tráng dư (hay còn gọi là PUSH) : neg tương phản rất cao, vùng shadow là tối nhất trong tất cả âm bản. Phần shadow (phần đất và cỏ) trong suốt và thiếu chi tiết, tuy nhiên do tương phản cao nên tách bạch rất rõ. Phần Highlight (phần trời) : quá tối, dày và bị block (nghĩa là phần chuyển không mượt mà), Nhìn tổng thể : tương đối tốt
Hình 4 : chụp đung sáng nhưng tráng thiếu. Neg tương phản kém.Phần shadow (phần đất và cỏ) có chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời): quá yếu và xám, phần sáng nhất không rực mà có vẻ nhờ nhờ. Nhìn tổng thể : tương đối tốt nhưng thông tin còn mỏng. Đây là âm bản mà người hay gọi "mỏng" -thin
Hình 5 : chụp đúng sáng và tráng đủ : neg tương phản vừa đủ. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời) : đầy đủ, thể hiện dc vùng sáng nhất, độ chuyển mềm. Nhìn tổng thể : vừa mắt, thông tin dầy đủ, là tốt nhất trong các âm bản
Hình 6 : chụp đúng sáng nhưng tráng dư : neg quá tương phản. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết lên đầy đủ và tách bạch. Phần Highlight (phần trời): quá dày và tối, phần sáng nhất bị block, gần như không có độ chuyển , kết quả dẫn đến là vùng sáng bị lốp hoàn toàn. Nhìn tổng thể : quá dày.
Hình 7 : chụp dư sáng , tráng thiếu (hay còn gọi là PULL) : neg tương phản thấp. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết đầy đủ.Phần Highlight (phần trời) ; chi tiết tốt nhưng không thể hiện đươc vùng sáng nhất. Nhìn tổng thể : chi tiết tuyệt vời ở cả 2 vùng sáng và tối, thiếu tương phản nên lúc rọi cần kết hợp các filter và kỹ thuật dodge + burnt
Hình 8 : chụp dư sáng, tráng đủ : neg tương phản kém. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời): qua tối trên âm bản . Tổng thể chi tiết phần shadow tốt nhưng ảnh xuất hiện bị cháy
Hình 9 : chụp dư sáng, tráng dư : neg tưong phản bình thường. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết là có nhưng quá mạnh. Phần Highlight (phần trời) ; quá dày, thiếu thông tin, thiếu chi tiết, gần như toàn bộ bị block. Tổng thể : âm bản tối và mất hết chi tiết
Mình đã lần lượt đi qua hết các trường hợp kết hợp của việc chụp và việc tráng, đồng thời chỉ ra kết quả lên bản neg. Thông thường trên 1 cuộn phim, các bạn hãy nhìn ra âm bản tốt nhất theo tiêu chí hình số 5 và đánh giá tiếp. Nếu như vấn đề là việc tráng thì các bạn sẽ tìm hiểu tiếp xem do đâu : thuốc pha quá mạnh, nhiệt độ quá cao, lắc quá gấp và nhiều...Nếu như vân đề xảy ra ở việc chụp, thì việc thiếu chi tiết ở phần shadow hay highlight chính là lời gợi ý chính bản thân các bạn đang có xu hướng chụp dư sáng hay thiếu sáng.
Đọc âm bản là một kỹ năng cơ bản và vô cùng quan trọng khi các bạn tiến xe hơn đến việc rọi một bức ảnh, một kỹ năng được học thông qua kinh nghiệm và sai lầm. Với hạn chế của bài này thì mình không thể đi sâu giải thích từng ly từng tí được, cũng khó mách cho các bạn những tip để nhìn âm bản. Để hiểu sâu hơn, các bạn có thể ghé qua Noirfoto Darkroom-Studio-Gallery để được giải đáp trực tiếp trên chính âm bản của mình nhé !
Hình 1 : chụp thiếu sáng, tráng thiếu : neg thiếu tương phản nhât trong tất cả âm bản. Phần shadow (phần đất và cỏ) hoàn toàn trong suốt. Phần highlight (vùng trời) quá yếu. Nhìn tổng thể : xám và thiếu sức sống, giữa các vùng ít có sự khác biệt về sắc độ.
Hình 2 : chụp thiếu sáng, tráng đủ : neg tương phản trung bình. Phần shadow (phần đất và cỏ) vẫn trong suốt, thiếu nhiều chi tiết. Phần Highlight (phần trời) : vẫn quá yếu. Nhìn tổng thể : yếu và mỏng
Hình 3 : chụp thiếu sáng, tráng dư (hay còn gọi là PUSH) : neg tương phản rất cao, vùng shadow là tối nhất trong tất cả âm bản. Phần shadow (phần đất và cỏ) trong suốt và thiếu chi tiết, tuy nhiên do tương phản cao nên tách bạch rất rõ. Phần Highlight (phần trời) : quá tối, dày và bị block (nghĩa là phần chuyển không mượt mà), Nhìn tổng thể : tương đối tốt
Hình 4 : chụp đung sáng nhưng tráng thiếu. Neg tương phản kém.Phần shadow (phần đất và cỏ) có chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời): quá yếu và xám, phần sáng nhất không rực mà có vẻ nhờ nhờ. Nhìn tổng thể : tương đối tốt nhưng thông tin còn mỏng. Đây là âm bản mà người hay gọi "mỏng" -thin
Hình 5 : chụp đúng sáng và tráng đủ : neg tương phản vừa đủ. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời) : đầy đủ, thể hiện dc vùng sáng nhất, độ chuyển mềm. Nhìn tổng thể : vừa mắt, thông tin dầy đủ, là tốt nhất trong các âm bản
Hình 6 : chụp đúng sáng nhưng tráng dư : neg quá tương phản. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết lên đầy đủ và tách bạch. Phần Highlight (phần trời): quá dày và tối, phần sáng nhất bị block, gần như không có độ chuyển , kết quả dẫn đến là vùng sáng bị lốp hoàn toàn. Nhìn tổng thể : quá dày.
Hình 7 : chụp dư sáng , tráng thiếu (hay còn gọi là PULL) : neg tương phản thấp. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết đầy đủ.Phần Highlight (phần trời) ; chi tiết tốt nhưng không thể hiện đươc vùng sáng nhất. Nhìn tổng thể : chi tiết tuyệt vời ở cả 2 vùng sáng và tối, thiếu tương phản nên lúc rọi cần kết hợp các filter và kỹ thuật dodge + burnt
Hình 8 : chụp dư sáng, tráng đủ : neg tương phản kém. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết tốt. Phần Highlight (phần trời): qua tối trên âm bản . Tổng thể chi tiết phần shadow tốt nhưng ảnh xuất hiện bị cháy
Hình 9 : chụp dư sáng, tráng dư : neg tưong phản bình thường. Phần shadow (phần đất và cỏ) : chi tiết là có nhưng quá mạnh. Phần Highlight (phần trời) ; quá dày, thiếu thông tin, thiếu chi tiết, gần như toàn bộ bị block. Tổng thể : âm bản tối và mất hết chi tiết
Nhận xét
Đăng nhận xét